суббота, 29 января 2011 г.

Saxta nigah diplomatiyası

Birdən elə olur ki, ən çox ona ehtiyac duyursan. Birdən yanındaykən ən zəhlən getdiyin adam o olur.
Birdən durduğun yerdə üstünə qışqırmaq istəyirsən. Birdən sadəcə öpmək...
Saçlarını sığallamaq, əlcəkləri olduğu halda geyinmədiyini görüb əllərini isitmək soyuqda.
Bəzən sən onun həyatı olursan, bəzənsə, o sənə həyatın acı tərəflərini hiss elətdirir.
Özünsən də bəzən. Amma heç vaxt gözlərində itmirsən. Bəlkə də, qorxursan, hə?
"Bəlkə, mən hələ sevmirəm?" deyirsən. Çox vaxt bunun yalan olduğunu anlayırsan saçını qulağının arxasına ötürüb sənə doğru gülərkən.
Bu necə yalan ola bilər ki?! Bu gülüş! Bu tək sağ yanaq qəmzəsi! Bu balaca gözlər! Ürəyimi əsdirən bu qoxu!
Bunun adı başqa nə ola bilər?! Sənin üçün gülür o. Onun ürəyi sənin üçün döyünür.
Bəzən sən onun həyatı olursan. Ən çox "getmə və bu gecə yanımda yat" deyərkən.
Qoşalaşıb siqaret çəkərkən bir-birinizə zillənmisinizmi heç? Kül üstünüzə tökülür, amma o kül buz kimidi eşqin yanında.
Bəzən sən siqaretsən o kül, bəzənsə, əksinə. Bir-birinizin içində bir-birinizdən doğulursunuz.
Duman nədi?
Sevgi... Bu zibil nə vaxt gəlir? Nə vaxt yürüyüşə çıxır və nə vaxt səni fəth edir? İşğal olunursan, xəbərin olmur.
Bu qeyri-şüuri təslimliyə "saxta nigah diplamatiyası" deyirəm.
Çoxdandı müstəmləkədəyəm və hələ də vücudumdakı hüceyrələr anarxizmdən çox uzaqdadırlar. Patriot olmayan zərrəciklərim bac da verir. Onlar bütövlükdə məni təşkil edirlər, təəssüf ki!
Amma... Görək də... Yeni bir maarifləndirmə prosesinin içindəyəm sanki.

четверг, 27 января 2011 г.

Dark knight (Dahi Joker)

Filmin bəlkə də bu qədər uğuruna səbəb Batmanin əzəli və çoxdankı düşməni şizofren Joker obrazı idi.
O menfi obrazdır. Ancaq film başdan-sona onun planları və əyləncələri içində keçir.
Batman belə onun və planlarının qarşısında acizlik çəkir.
Jokerin dərdi nə terrordu, nə də ki öldürməyin gözəlliyi. O sadəcə özünü tamamlayan müsbət bir qəhraman axtarışındadır və bu qəhrəman, sözsüz ki, Batmandan başqası ola bilməz. Batmani məhv etmək üçün şəhərin ən qəddar mafyozlarını belə Joker son dərəcə rahatlıqla yola gətirir və bunun üçün onların ümumi pullarının tam yarısını istəyir.
Batman, hələ ki, Jokerlə bacaracaq qədər böyümüş deyil.
Film haqqında :
Batmanlə polis idarəsinin qarınsız rəisi Qordon və yenicə prokuror olmuş Xarvi Dent şəhəri bütün pisliklərdən tamamilə təmizləmək üçün iş birliyinə girişirlər. Hardasa bacarırlar da... Ancaq düşünülməmiş bir şey olur.
Hardansa, Joker adlı bir şəxs çıxır və bir anda bütün şəhərdə, əhalidə Batmanə qarşı olan müsbət düşüncəni alt-üst edir. Üzündə əcaib-əcaib yara izləri olan Joker durmadan oranı-buranı partladır, kimlərisə öldürür, kimlərisə qorxudur. Səbəb? Səbəb Batman masqası altındakı insanı tapmaq və onu öldürməkdir.
Şəhər bir anda xaosa sürüklənir. Hər yer yanır, dağılır, partlayır, bir-birlərinə güvənən insanlar paranoyalara qapılır. Bütün şəhərdə qaçaqaç düşür.
Bütün bunları Joker cəmi bir neçə gün ərzində edir?
Qorxu və əsəb Batmani rahat düşünməyə icazə vermir. Jokersə, sadəcə öldürür, öldürür və yenə də öldürür.
Filmdə ən sevdiyim hissə Jokerin birinci dəfə tutlarkən polis şöbəsində Batmanla söhbəti oldu.
Və orda əslində kim daha ağıllıdı ortaya çıxır. Batman sadəcə uşaqdı Jokerin yanında...
Qaqa mən Jokerçiyəm )))

среда, 26 января 2011 г.

Sakit Sakit Sözlər

Salamı verməmək bir dərddi, almamaqsa başqası.
İçimdə sevgi varkən nifrətimmi başlasın?
Qoyun baş qatışsın. Gəzim, tozum, əylənim.
Hərdən təklik istəyirdim, hərdənsə təklik.
Dostlarım təkliyib yalnızlığımı bu günlər.
Bu sətrə yazdım ki, bu da gələr, bu da keçər.
O da gələr bəlkə... Bəlkə... şey...ııı...
Nəysə, nə deyəcəkdim unutdum. Boş ver.
Sağ əlinlə sol ayağın yerlərin dəyişsin.
Barmaqlar yapışsın, qaşların bitişsin.
Onsuz da vurulmuşam. Sevərdim belə də səni.
Sən mənim tək mələyim. Sən mənim tək mələyim.
Bədbinlik tərzim deyil. Yazılardır bədbinliyim.
Dəli Qeysin olsun Məcnun. Ol Leylam, olmasa Leylim.
Görəsən mən sənsiz neynim ?
Qulaq asır QaraQana beynim.
Payız olsun, kapüşonu geynim.
Önə çıxsın şairliyim.

Həyat sonda dərinə çəkəcək adamın üzünə gülərmiş.
Biri alçaq olmuş. Qan qusmuş və gəbərmiş.
Biri də lap dəliydi. Dəliyə belə fanatlıq olar?!
"İndiki dövrün gəncləri də birtəhərdi. Belə də iş olar?!
Heyif deyildi o vaxtlar?!" - Sən "o vaxtlarda" qaldın.
"Ay brat, atviçatsan?" söhbətindən iyrənirəm.
Apar uzaqlara, götür, apar qatar məni.
Demə ki "döz" , artıq yoxdu taqətim.
Gəlib də neyləmişdim ki, gedib də neyniyəcəm?
Ay ma... Ağlama da... Yaxşı, söz, evlənəcəm.
Sultan kimdi görən? Bekarlıq Xanlıqdı.
Sübh xoruzluq, rap mənlik, su da ki aydınlıqdı.
Nəysə qaranlıqdı... nnnnaaayır... kör oldum...
Yoxdu superman, Robin Qud, Koroğlu.
Bi parladımmı, inan, günəş solda sıfır qalar.
Dünya dağılanda, bəlkə, maraqlı nəysə olar...

воскресенье, 23 января 2011 г.

Personal Effects

İki bədbəxt bir yerdə xoşbəxtdir ))) 
Film haqqında o qədər şey yaza bilərəm ki!
Həyat ancaq bu qədər çılpaq göstərilə bilərdi.
Təklik, peşmançılıq, gücsüzlük, köməyə ehtiyac, sevgi, ehtiras, kompleksli ruhlar, cinayət və ölüm!
Filmdə bütün insani hisslər var.
24 yaşlı gənc milli güləşçi Walter bacısının ölüm xəbərini eşidəndən sonra hər şüyi atıb anasıgilin qaldığı kiçik rayona gəlir. Burda anasının təkidiylə psixoloji qrup terapiyasına qatılır və burda özündən xeyli yaşlı olan gözəl Lindayla (Mişel Fayfer) tanış olur. Onunla bir neçə yerdə təsadüfən rastlaşmaqları artıq talelərindən xəbər verirdi.
İki insan arasındakı sevgi ağıllarındakı bütün streotipləri sındıra bilir və onlar sevişirlər.
Linda qrup terapiyasına bu yaxınlarda öldürüldüyü ərinə görə qatılmışdı. Əslində onun və anadangəlmə kar olan oğlu Kleyin necə də qayğıya və qorunmağa ehtiyacı varmış.
Walterla aralarında çox güclü bağlar yaranır qısa vaxtda və onlar üçü xoşbəxt bir ailə şəklində yaşamağa başlayırlar.
Məhkəmə Walterun bacısının qətlində günahlandırılan insanı sərbəst buraxarkən Walterun içi qisas hissiylə dolur. Gözü heç bir şeyi görmür. Lakin sonda sevgi və vicdan bu nifrətə qalib gəlir.
Film xoşbəxt sonluqla bitsə də, insanın ürəyində melanxolik duyğulara geniş yer açır.
Ən axırda isə filmin soundtrackini deməyə bilmərəm. Mahnı damarımı tutdu.
Mişel Fayfersə, sadəcə olaraq gözəldi )))

суббота, 22 января 2011 г.

American history X

Bu da sizə irqçilik!
İrqçilərə damğa olan bir film. Ağ, qara, yaşıl, latın, yəhudi, türk ayrımçıları bu filmə mütləq baxmalıdırlar.
İdeya sadəcə olaraq super. Qardaşlıq, sülh anladan bir amerikan hekayəsi.
Hər şey hardan başladı? Quldarlığın ləğvindən? Ya quldarlığın təməlindən?
Bu ayrıseçgilik nə zaman başladı? Kim başlatdı bütün bu müharibələri?

Amerikanın kiçik skinxed dəstələrindən birinin gənc lideri Derek (Edward Norton) iki qaradərilini öldürdükdən sonra həbsə düşür.
Həbsxanada da azadlıqda olduğu kimi bir neçə irqi qruplaşmalar var. Derek özü demişkən, ilk gündən bayrağının hara əsdiyini göstərməliydi və o maymaq əqidəsinin tərəfkeşləri sırasına qatılır.
Aldanır.
Həbsxanadakı mənfəət üzərinə qurulan saxta əqidəçiləri gördükcə onlardan da üz çevirir və bu zaman təklənir.
Çox məşhurun başına gələn hadisə onun da başına gəlir. Öz ən yaxın bildikləri tətəfindən zorlanır. Həyatı bir anda alt-üst olur. Canını bütün bu zəhrimardan, murdar irqçilikdən və axmaq nasist tör-töküntülərindən qurtarmaq istəyir.
Lakin hər şey o qədər də asan deyil...
Lakin hər şey sadəcə istəməklə olmur.
Derek həyatını elə həbsxanada dəyişməyə başlayır. Kitablar oxuyur, indiyənə kimi etdiyi səhvləri düşünür və həyatının necə də rəzil keçdiyini anlayır. Lazımsız əqidəsindən üz döndərir.
Və ona belə bir sual verilir: "Həyatını daha yaxşı keçirtmək üçün nə etmisən?"
Bax bu sual onu ağladır. Azadlığa çıxdıqdan sonra hər şeydən qurtulduğunu düşünür. Ancaq onun kimi gerifikirli zəncilər də az deyil. Bu zəncilər onun qardaşını öldürür.
Dereksə, sadəcə ağlayır və o, artıq heç nəyi geri qaytara bilməz.
Bəzən özümüzü tapmaq üçün bizdən aslı olmadan kimlərsə qurban olur. Atası öldükdən sonra skinxed olan Derek, qardaşı ölməmişdən az əvvəl skinxedliyə nifrət edən birinə çevrilir.
Belə bir amerikan hekayəsinə çəkilən film.
Son səhnə həqiqətən də acı idi.

пятница, 21 января 2011 г.

Heynrix Böll - The Clown (Bir təlxəyin düşüncələri)

Nobel mükafatı lauriatı dahi alman yazıçısı Heynrix Böll bu gün də mənim bloqumun qonağıdır )))
Onu ilk dəfə "www.qaradaqırmızı.com" saytında qoyulan "Bıçaqoynadan" hekayəsindən sonra tanımışam.
Əlimə bu kitab keçəndə çox sevinmişdim. Dəyərli bir şey olduğu adından bəlliydi onsuz da.
Təlxək.
Düşüncələr.
Bu cür şeylər hər zaman məni özünə çəkib. Bu balaca romanı oxumağa başlayandan sonra əl çəkə bilmədim və bir oturuma kitab bitdi. Söhbətlər və düşüncələr həqiqətən də çox maraqlı idi.
II dünya müharibəsindən sonrakı standart alman düşüncəsini yerlə yeksan eləyən bir ideya ilə qələmə alınan əsər məni yazıçının başqa kitablarını da oxumağa vadar etdi. Kitabın baş qəhrəmanı varlı riyakar ailəsinin bütün imkanlarından üz çevirib sevdiyi və özünü xoşbəxt saydığı işlə məşğul olmaq üçün evdən ayrılıb. O sadəcə olaraq bir təlxəkdir. Nömrələr göstərir, dala dombalaq aşır və ya öz yazdığı bir neçə satirik əhvalatları danışır tamaşasına gələnlər üçün.
Arvadı onu atıb getmişdir. Gülərüz təxəyin qrim arxasındakı peşmanlığı da var bu romanda. Ailəsi, dostları, sevdiyi həyat yoldaşı artıq dəyişib və onları tanımaq mümkün deyil.
Hər kəs müharibədən sonra nədənsə, şovinist ruhlarını tərk ediblər. Böllün təlxəyi isə hər zaman ateist olub və qatı katolik olan arvadının dini inanclarına dırnaqarası yanaşır.
Rahiblər, rahibələr, vətənpərvərlər, millətçilər, dindarlar və s. Bu tip fikirlər əsərdə darma-dağın edilir.
Sən demə, hər kəs, vicdanı rahatlığını yox, sadəcə mənfəətini güdürmüş...
Təlxəksə, pula ehtiyacı olduğu halda, öz atasından belə pul almır. Belə bir atadan pul almaqdansa, küçədə skripka çalıb dilənməyi üstün tutur...
Oxuyun. Maraqlıdır.

Onore de Balzak - Qorio ata

Balzakdan oxuduğum ilk və hələlik yeganə kitab. Nöqtə Vergülümün alımışdı mənə bu kitabı ))) 
Onun təriflərindən sonra oxudum. Həmişə hansısa kitabı oxumazdan əvvəl kitab haqqında bir az məlumatlanıram. Daha sonra ən maraqlı şey hadisələrin əsas axına necə keçəcəyi və bu keçidi gözləmək  olur. Amma "Qorio ata"da, düzünü desəm, bu cür olmadı. Kitabın əvvəlləri çox, dəhşətli dərəcədə maraqsız idi. Amma sonra təriflərin layiqli olduğunu anladım və kitab məni apardı. 
Hə şeydən əvvəl yazı dili superdi. Aydın, anlaşıqlı cümlələr və çox keçmiş kitablarda olduğu kimi qrammatik səhflərin azlığı kitabı əlimdən salmadı. 
Misyö Qorio 69 yaşına çatdıqdan sonra artıq sadəcə Qorio ata olub Madam Vaqur üçün. Vaxtilə yığdığı bütün pullar artıq əlindən uçub getmişdir və o tamamilə kasıblayıb. Pullarsa, xeyirli yerlərə də xərclənib.
Ailə faciəsi, möhtəşəm təsvirlər, təsirlilik dərəcəsi və s. və i.

Kitab, əminəm ki, sizə dərin düşüncələr ötürə biləcək. Həyatın nə qədər acımasız olduğu haqqında bir daha fikirləşəcəksiniz. 
"Biz kimik?" sualı gələcək ağlınıza. "Bu qədər yaxşılıqlar nəyə lazımdır? İnsan ki nankordur" deyəcəksiniz. 
Tapın və mütləq şəxsi kitabxananızda yer edin bu kitaba. 
Məsləhətim... 
Deyirəm ki, oxuyun... 

среда, 19 января 2011 г.

Heynrix Böll - O illərin çörəyi

Heynrix Böll. Qısa hekayələrindən və "Bir təlxəyin düşüncələri" romanından sonra bu romanı da oxudum.
Qısa, yığcam, balaca bir romandır. Bəlkə fəlsəfi ideyalar yox idi, ancaq real həyat təsvirləri və intim münasibətlərin ürkəkliyi ustaca qabardılmışdır əsərdə. II dünya müharibəsindən sonra baş qaldıran həyat mübarizəsi bütün Almaniyanı sarıb və dünya hamı üçün sanki bir tikə çörəyin ətrafında fırlanır. Baş qəhrəmansa, xatirələrini yadına salır. 
Uşaq vaxtı yediyi isti və asan tapılan çörəklər artıq ona yuxu kimi gəlir və o illərin çörəyini bir daha yeyə bilməyəcəyindən çox əmindir. 
Kitab Almaniyanın ən çətin və böhranlı vaxtlarındakı sadə bir insanın psixologiyasını gözlər önünə gətirir. Az həcmli olsa da, Böllün Nobel mükafatı almasında böyük rolu olan əsərlərdən biridir.
Hamıya nuş olsun... )))

вторник, 18 января 2011 г.

Bulanıq Bulanıq Dumanlı Yazı

Televizor gülməlidir (qorxmayın, televizordan yazası deyiləm).

Söndürüb bir otaqlı evinin pəncərəsini açdı (kim?). Hündür binada yaşayırdı. Amma bu binanın uzunluğu onun üçün elə də böyük əhəmiyyət kəsb eləmirdi. Çünki onun qəfəsi birinci mərtəbədəki üç mənzildən ən balacasıydı. Beşinci mərtəbə isə tamamilə bir insanın idi və o, mərtəbənin birotaqlı hissəsində öz ingilis dogunu saxlayırdı. Birinci mərtəbədə isə sərxoş bir rus televizordan bezib pəncərəni açmışdı.
Təsəvvür edin ki, dünyanın ən hündür binasının birinci mərtəbəsində yaşayırsınız. Özünüzü heç təhqir olunmuş kimi hiss edərdinizmi?
Siqareti çəkib külünü yerə atmadınsa, yeməyi yeyib zibilini camaatın bağına tullamadınsa, bunun nə ləzzəti?! O nə qonşuluqdu ?!
On il bundan əvvəl bu gün keçmişindən ən dəyərli pazılları tapmışdı sanki. Gözləri ışıl-ışıl idi. Sevinirdi. Diləfruz xalagilə də dəymişdi yolüstü. Qoca arvad evini ona bağışlayacaqdı öləndən sonra. O da buna görə həmin evi təmir elətdirmişdi. Arvada da, adamın üstündə Allah var, (Allahı qəsdən böyük həriflə yazıram və düşünürəm ki, bu necə ola bilər? Üstümdə Allahmı var yəni ki?) yaxşı baxırdı.

Qəzetlər yalandı (evimizin ən lazımlı otağı üçün ən lazımlı əşyalar elə bu kağızlardı).

(Siqaret markalarını yaxşı tanımadığımdan indi yazacağım cümlədə bədii zəiflik mövcuddur) Qara bir siqaret yandırıb ağzına soxdu (qəsdən "soxdu" yazıram. "Dürtdü"dən daha maraqlı olsun deyə). Sourmağa başladı (kobudam, özüm kimisi yoxdu). Burnu tüstüləyirdi. Qulağı qaşındı və barmağını da qulağına soxdu. Çıxaranda barmağının üstündə yapışqan, sarı, yumşaq, yumrulanmağa hazır bir nəsnə var idi. Boynunun altı qaşındı. Saqqalları uzanmışdı və birdən yadına düşdü. O iki ay idi ki çimmirdi. Bu yadına düşəndə çevrilib otağına baxdı. Gördüyü mənzərə acınacaqlı idi.
Yerdəki balaca kvadrat televizorun ətrafında qəzetə bükülü bir neçə araq şüşəsi vardı (axır ki televizorla qəzeti harasa bağlıya bildim). Evdən iyrənc bir qoxu gəlirdi. Milçək vızıltıları eşidilirdi. Birdən gözü küncdəki qəhvəyi "palçığa" sataşdı. Milçəklər bir neçə gün idi ki ziyafətdə idilər. Ye, ye, bitmir. Otaq iylənirdi. Düz onun yanında polun üstündə köhnə bir tava vardı. Yadına düşdü ki, o həmişə yemyini bu tavada yeyir. Tavanın böyrü də "palçıq" olmuşdu. Elə bir az bundan əvvəl yemək yemişdi axı...
Nə ? Yemişdi? Nə yemişdi?
Doğurdan e... Nə yemişdi görəsən? Tavanı əlinə alıb burnuna yaxınlaşdırdı. Az qala ürəyi gedəcəkdi. İylənmişdi. "Portağal" iysi gəlirdi tavadan.
Qapı döyüldü. Açdı. Qonşular idi. Üç dənə eyni adam. Ya da bir nəfər idi, o sərxoş olduğundan üç dənə görürdü bəlkə də.
-Sənin anan nə gözəl xanımdır?! Sənin bacın nə tərbiyəli qızdır?! Sənin ağzın necə də xoşagələndir?!
-Çox sağ ol. Sənin anan-bacın da, sənin ağzın da - dedi qonşuya və otaq qaraldı birdən.
Ayılıb gördü ki, bayaqki yeməyinin artığını yeyir. Həyatın ağzı necə də xoşagələndir, elə deyilmi? Yerdə uzanmışdı. Üzü-gözü "palçıq" olmuşdu. Ayaq baş barmağını dişləri daha da uzanmasın deyə oranı-buranı gəmirən böyük bir siçovul gəmirirdi. Qan axırdı barmağından. Amma o ac idi. Siçovul kimi. Ona görə də portağala ehtiyacı var idi.
Birdən ayağının artıq dözülməz dərəcədə ağrıdığını hiss etdi. O biri ayağını sakitcə yuxarı qaldırdı və var gücü ilə siçovulun başına çırpdı. Baş bir anda burun hissədən şişib partladı. İçindən bir az daha palçığa oxşar şeylər fışqırdı.
Ayağa qalxdı. Bir kiçik hərəkətlə ən böyük ağrısından qurtulmaq olarmış. Axsaya-axsaya balkona çıxdı. Göylərə baxdı. Hava qaralmışdı və ağ buludları külək sürüyüb aparırdı. Kipriklərindən sulu "palçıq" damcıldayırdı. Əllərini yana doğru açdı. Çox sərxoş idi. Dodaqları yana çəkildi. Gülümsəyirdi. Xoşbəxt idi. Həyatı xirtdəyə qədər peyinə batmış bir insan qədər xoşbəxt idi.
Özünü binadan aşağı atdı. Yerə çırpılanda ölməmişdi, ancaq sifəti it palçığına girmişdi. İsti idi. Hava da...Həyat onun üçün və çoxları üçün başdan-ayağa it peyini idi, onsuz da.
Sərxoş rus intihar etmək üçün birinci mərtəbədən özünü atmışdı. Bu çox ağıllı bir hərəkət idi.
Nuş olmuyacaq...

понедельник, 17 января 2011 г.

Into the Wild

Christopher McCandless hippi ruhlu insandı. Gəncdir. Cəmi 23 yaşı var. Rahat həyat onu boğur. Daha doğrusu ailəsi, ailəsinin saxtakarlıqları, cəmiyyət və insanlar. Bir sözlə o dərvişdi. İçində hər zaman bir səyyah olduğunu bilirdi. 
Bəzi məcburiyyətlərdən ötrü 20 yaşına kimi ailəsiylə qalır. Məsələn, universitet və s. 
Sonunda... Universiteti bitirən günün gecəsi bütün vəsiqələrini -şəxsiyyət vəsiqəsini, sürücülük vəsiqəsini, kredit kartlarını, universitet diplomunu və s. -hamısını doğrayıb kibrit vurub yandırır. 
Heç kəsə heç bir kəlmə də demədən gecəylə evdən çıxıb gedir. Eyniylə "A"da olduğu kimi. Hara getdiyini bilmir. Yollar onu gəzdirir. Yollar gedir, o izləyir. Yalnız bir məqsədi var. Alyaska və vəhşi təbiət.
Özünə yeni bir ad və ləqəb də seçir və getdiyi hər yerdə bu sözləri yazır:
"Burda Aleksandr Superavara olmuşdur". 
Çox kitab oxumağına baxmayaraq həyat təcrübəsinin az olduğu açıqca göstərilmişdir. Ən çox da sonuncu hissədəki qoca Ronla qarşılaşandan sonra. 
2 illik yolçuluqdan sonra nəhayət ki, Alyaskaya çatır. 
Özünün balaca bloknotunda adlandırdığı kimi "sehirli avtobusla" da elə burda qarşılaşır. Bu avtous sonralar onun tabutu da olacaqdı. Əvvəlcə hər şey əla keçirdi.  Onu özünə mənəvi oğul sayan Ron bu çətin yolçuluqda ona silah da hədiyyə etmişdi. Qışı rahat keçirdəndən sonra nisbətən istilər düşür. Qarlar əriyir. Yaşıllıqlar artır və təbii ki, soyuğ şəraitdə yaşayan heyvanların hamısı o yerləri tərk edirlər. Aleksin yem tapmağı hər gün daha da çətinlşir.
Və... Bir gün artıq bu vəhşi təbiətdə yaşamaq istəmədiyini anlayır. Bütün əşyalarını yığıb getmək istəyir. Lakin keçilməz çay ona burdan uzaqlaşmağa imkan vermir. Beləcə Aleks həyatının ən çətin və son anlarını yaşamağa başlayır və "Sehirli avtobusun" 9-cu həftəsində bu acımasız təbiətdə acından ölür. Ölümdə zəhərli bitkilərin də az rolu olmur. 
Ölməzdən əvvəl dəftərə bu son sözlərini yazır.
"Xoşbəxtlik o zaman vardır ki, onu kimləsə paylaşırsan"
 Film real faktlar əsasında çəkilib və Christopher McCandless 
öldüyü yerdən 2 həftə sonra tapılır.
 
 

воскресенье, 16 января 2011 г.

DejaVu

Bu yaxınlarda uşaqlarla birlikdə Dövlət Pantamima Teatrına getmişdik. "DejaVu" tamaşasına.
Evvəlcə elə də güclü bir şey gözləmirdim. Ancaq həmişə olduğu kimi, yenə də şərtlənməklərim məni yanıltdı.
Tamaşa çox ürəyimcə oldu. Balaca zala baxmayaraq işıqlar sönüb tamaşa başlayarkən elə ilk musiqidən özümü XX əsrin əvvəllərindəki Parisdə hiss etdim (Bunu ancaq filmlərdə görmüşəm). 
Cəmi iki aktyorla oynanılan tamaşa maraqlı bir eşq əhvalatından söhbət açır. Hərəkətlər, əllərin ayaqların rəqslər zamanı yellənərkən inasanın üzünə vuran küləyi, hər kəsi əmin edirəm ki, 5D effektli cinema-clublardan daha çox zövq verir insana.
Sevişən aşiqlərin əyləncəli xoşbəxt anları qızın oğlanın cibindən bir məktub tapmasıyla bitir. Məktub və şəkil.
Bundan sonra həmişə məndə olmağını istədiyim və heç vaxt da əskik olmayan sevgi iztirabları başlayır.
Bir qütbdə dava-dalaş, digərində yalvar-yaxar.
Yalanlar... Məncə, sevgini zədələyən ən asan, ən önəmli və ən birinci səbəbdir.
Peşman oğlan əzablarla bağışlanmağı gözləyir, amma qız çox qürurludur. Qız da yumşalır, ancaq qərarından da dönmür. Ayrılıq baş verir. Sevərək ayrılırlar qəhrəmanlar.
"Bəs deja vu harda qaldı?" deyə bilərsiniz. Deja vu tamaşanın sonunda hər şeyi tam da mən istdiyim məcraya gətirir.
Hər şey bir daha aşiqlərin ilk görüşmə səhnəsinə qayıdır. Qız olanları əslində yuxuda görürmüş və buna görə də çox sevinir. Sevgilisi əslində onu həqiqətən də mi aldatmışdı, ya yox, bunusa heç kəs bilmir.

Çox maraqlı tamaşa idi. Ən bəyəndiyim səhnə isə, sonuncu səhnələrdən biriydi. Qızın solo ifası zamanı. Tamaşanın başından bəri yığılı olan saçlarını açan qız, öz iztirabını gizlətmək üçün üzünə tökür. Özünü saçlarıyla gizlədir. Çox acınacaqlı bir səhnə idi. Həm də çox vahiməli. 
Təsəvvür edin. Qaranlıq səhnə və tam önünüzdə "Ring" filmindəki qıza bənzəyən bir şey. Amma çox gözəl görsənirdi qız. İfası da möhtəşəm idi.
Getməyə dəyər.
DejaVular bizə nəyi xatırladır? Çox maraqlıdır. Burdan Platona salamlar. DejaVunu ilk dəfə ondan oxumuşam.

Number 23

Walter Sparrow tam mənim tip adamdı. Sadə və sıradan bir həyatı var. Aqata adlı gözəl həyat yoldaşı və Robin adlı canlaradəyən bir oğlu var. Çox gerilim filmlərində olduğu kimi bu filmdə də ilk səhnələr xoşbəxt ailə səhnələridir. 
Walter, necə deyərlər, itvuran işləyir. Bir gün bir itlə qarşılaşır. Həmin itlə heç də xoş olmayan qucaqlaşmadan sonra it onu arvadıyla görüşə gecikdirir. Walter hər şeyin səbəbi kimi bu Ned adlı balaca iti günahlandırır. 
Arvadı ona bir kitab oxumağı məsləhət görəndə o təsadüfən bir kitab əlinə alır və oxumağa başlayır. Özündən də aslı olmadan bu kitabın içinə girir. Gecə-gündüz kitabı oxuyur və qəribdir ki, kitabın onun haqqında yazıldığına inanmağa başlayır. Bunu Aqataya deyir və təbii ki, Aqata da onu yola verir. Amma oğlu inanır atasına. 
Kitabın adı "23 rəqəmi" olur. Əsər dedektiv əsər olsa da, müəllifinin adı heç bir yerdə yoxdur. Əldə çap olunub və bu kitabdan yalnız və yalnız bir ədəddir. İçində qəribə şəkillər, qaralamalar və bir xəbərdarlıq da var. 
"Əgər kitabda yazılanlar sizin həyatınızla uyğunluq təşkil edirsə, onda kitabı oxumayın".
Kitab Fingerling adlı bir dedektifin həyatından danışır. Onun uşaqlığı, niyə dedektiv olduğu, atası və hətta qonşu itiylə münasibətləri də Walterın həyatıyla oxşarlıq təşkil edir. 
Əsərdə bundan başqa sirli 23 rəqəmi haqqında bir çox maraqlı faktlar da yazılmışdır. 
Walter kitabı oxuduqca paranoyak bir xəstəliyə yoluxur. Bu xəstəlik onun və hətta yaxınlarının da həyatını ölüm təhlükəsiylə üzbəüz qoyur. 
Bəs kitabı kim yazıb? Walter əslində kimdir? Onun keçmişi necə olub? 
Fingerling kimin prototipidir əslində? Bəs onun öldürdüyü sevgilisi? 
Bəs 23 rəqəminin filmə nə dəxli?
Ən önəmlisi isə sondadır. Jim Kerriyə halaldı ))) 

суббота, 15 января 2011 г.

Öyrəşmə başlayır



Bir-iki qızla başımı qatıram. Özümü aldadıram.
Həyat çətindi, vallah. Tək qalanda lap çətindi.
Sənlə bağlı mesajlarımı hələ də saxlayıram.
Bir az yoruldum, amma... Nümunələr gətirdim.
"Bax filankəs də küsdü, amma sonra barışdı"
Bu sevgi ayrılıqla birgə sanki bir yarışdı.
"Süd"lə "Un" qarışdı, hisslərim bir az qabardı.
Qardaşım "Oxan" deyəndə mənlə mırtdaşırdı )))
Ey... Zaman ! Geridə qalmışam.
Çobanyastığıyla "sevir-sevmir" oynayanda
böyümək üçün gecikdim. Yuxuya dalmışam ki
İndi ağrılar mənimlə "Ölür-ölmür" oynayırlar?
Hə... Fürsətindi. Sən də vur bir yandan.
Şeytan ortağındı sanki. Sən bir yandan, o bir yandan.
Yalandan üzümə qarşı gülmə saxta baxışlarla.
Xoşuva gəlməyən bu cümlələrçün məni bağışıa.

Nə qədər qəlizləşim görəsən özümü anlamaqçün?
Nə qədər səhv tutum ki, səndə özümü danlamaqçün?
Səni sevməməkçün xeyanətin lazımımdı.
Bədəndə yüz ətir var. Amma ürək bir qızındı.
Sözdü, indi dedim guya ki "sevmirəm", inandın?
Yaxşı uşaqlaşma, körpəlik mənim havamdı.
Yaraşır mələyimə bu cüt qanadlar ağ libasla.
Bu vaxtdan sonra həyat ya tamamdı, ya davamdı.
"Sevmiyən avamdı" aləmimdə sən də varsan.
Kimsə tutmadı bu damarı, getdi. Bizdə belədi.
Sevgi bir bütündü. Yarı mənəm və yarı sən olsan...
Özümü yarımçıq bir cümlə kimi hiss elədim.
Bu sözlərimlə kiməsə damğa vurmaq istəməzdim.
Bu sözlərim mənimlə məzara getsin istəyərdim.
Amma bu gün sevgi ehtirası beyinə hakim olub.
Nə isə... Qızışmayım. Son sətirdə sakit olum.

Elə bir cümlə denə ki, ayrılanda sevgim artsın.
Gözəl yalanlı olsun. Tutsun əlimi özüvə dartsın.
Bir az abartdı olayı öz içində çox sevənlər.
Hamısına ad qoyurdum fərqlənirdilər qələmlər.
Bu şeirə "Bənbin" adlı bir qələmlə ortaq oldum.
"Qısa bir tənəffüsdü" düşündüm və zəng vuruldu.
Bir az yorurdu çolağı qaçdı-tutdu oynayanlar.
Bir az da ağladırdı qocanı yenicə doğulanlar.
Bu fikirlər ziyandı beyinə. Eşq alovda yandı.
Yazmıramsa, mürəkkəb qutardı, yoxsa mən dayandım?
Çətindi burda. Gəlmə yanıma, məncə, qarşıdan bax.
Asandı hakim olmaq. Həyat bir oyun-oyuncaq.

http://www.raprock.az/index.php?newsid=1085 --- Tracki dinləmək üçün buranı zad eləyin...

Herman Hesse - Yalquzaq (Steppenwolf)

Steppenwolf - hərfi tərcümədə "səhra canavarı" kimi tərcümə olunur.
Hamıya məsləhət görəcəyim bir kitab.
Əsərdə Harri Haller adlı bir insanın daxili böhranlarından söhbət açılır. Fəlsəfi fikirlərlə bərabər, XX əsrin ortalarındakı və xüsusən də II dünya müharibəsi astanasındakı Almaniya haqqında zəngin məlumatlar verən bir əsərdir. Herman Hessenin şəxsi həyatının çox sadə və sıradan bir həyat olmasına baxmayaraq, o hamıdan fərqlənən bir insanın ən sadə şeylərdən belə necə əzab çəkdiyini ustaca göstərmişdir.
Lakin heç nə onu intihara apara bilmir. Əsər mistik-fantastik epizodlarla da zəngindir. Ən çox da epiloqdakı "Sehirli Teatr" səhnələri, şəxsən mənim üçün möhtəşəm bir şey idi.
Güclü qələm, fəlsəfi fikirlərə sahib beyin, ideya, sehirli üz qabığı və təbii ki, Azərbaycan dilinin imkanlarını çox gözəl bir şəkildə üzə çıxaran tərcümə. Burdan məni tanımayan Vilayət müəllimə salamlar da demək istəyərdim.
İstəyimi yerinə yetirirəm.
-Salam, Vilayət müəllim.
İkili ruhlu insanların gah ora, gah bura əsməsindən tutmuş, sevgi ehtirasi, meşşan həyat tərzinin bəsitliyi və oxuyarkən kadrlanan epizodlar əsəri daha da maraqlı edir.
Bundan başqa Kitabda Herman Hessenin "Knulp" adlı bir əsəri daha var. Az səhifəyə dünya sığışdırmağı bacaran yazıçı mənə Kafkadan daha yaxındı.
Məsləhətim:
Oxumağa dəyər. Ən sevdiyim əsərdir və tez-tez oxuyuram. Hər dəfə də nə isə yeni bir şey öyrənirəm.

Özümə uğurlar...

Xəlvət



Öməri pis işlərivə qatma. Ömər Ömərdi, sənsə sərxoş.
Əfəndi, bu gecə yoxdu keyfim, nəysə halım naxoş.
Toxunma, dəymə. Qoy bir az şərabla bütünləşim.
İçimə alovlar da düşdü, duman çəkim tütünləşim.
Düşün-daşın. Gözüm-qaşım gözəlsə, sən də korsan.
Həyat zəhərli bir hörümçəkdi. Onda sən də torsan.
Yorulsa, otursa yanıma... Bəlkə... Əlini tutsam...
Varlığımla sıxıcılaşdı həyatı, şənlənər yox olsam.
Hər insan özünə sual verməlidir ki, "Mən kiməm?"
"Həyatda niya varam?" və "Məqsədim nə?", "Hara gedirəm?"
Gözlərimdən ürəyə axdı eşq. Cahan sevənlərindi.
Arif adama baxış bəsdir. Arif bəsirət görəndir.
Və... Xislətində ləyaqət də varsa, sən də sev.
Bil ki, fələk hiyləgərdi. Məntiq üstə tikmə ev.
İşim çətindi, sözlə həyata sarılmaq da olmur.
Son sətir də ritmsizdir. Yoxsa marağı olmur.

Uzaqlarda qardaşım və bir-iki aydı yoxdu bizlə.
Körpəlikdən qulağa dedin "ailə yolunu izlə".
"Ya bizlə birgə addım at, ya da ki, yox ol it"
Özlərinə şans vermədilər heç. Qərar çox bəsit.
Qoxlamamış gülümü tikanı əlimə batdı. Mən yoxam.
Mən kiməm ki, yenə də dinləyirsən? Mən ki qorxağam.
Mən ki dondum arada əsən küləklərlə sayənizdə.
Başdan ayağa intiqamdı həyat qayəniz də.
Bu quyu həsrətindir, dibi dərindir.
Ürəyim yanır. Burdan Cəhənnəm də çox sərindir.
Rəssam idim onda mən də. Nazıvı çox çəkirdim.
Balaca qara bir hücrə bəsdir. Xəlvətə çəkildim.
Hər qasırğa sakitlikdən xəbər verən elçilərdi.
İnsan oğlu Allahından Cənnət uman dilənçilərdi.
Varlı görkəmində bəlkə özlərindən xəbəri yoxdu.
Künc-bucaqda sevgi axtaran zibilçilərdi.

Mahnılar bir insan olsa, ən eybəcəri bu olardı.
Dolardı qəmzələr bu yaşla, onda mənim olardın.
Bilirim özümü, içimi, çölümü, gücümü. Zəifəm indi.
Bilindi şairəm mən. Mənim də son dəmimdi.
"Xan, sən ki sufi!Hərəkətin də özüvə heç yaraşmır"
Beyin təslim indi. Ürəyim artıq heç yarışmır.
Qarışdı şeytan iliyə. Mələksə, yaxınlaşmır.
Zaman da düşmanımdı. Onla ulduzum barışmır.
Mən hər gün yalvarırdım, Tanrı adımı batırmasın.
Və bir gün əmələ keçdim. Öz adımı batırmadım.
Anladım ki, tale əllərimdə özümə güvənim artdı.
Mən işlədikcə Tanrı önümə çoxlu yollar açdı.


http://www.raprock.az/index.php?newsid=1056 --- Track üçün buranı zad eləsən, sevinərəm.

Hal və Ruh

Eşqə bəhanələr "yatıb qalmışam" kimi.
Təbii ki, ustadım mənimlə razı deyil.
Mənimlə deyilsənsə, yanıma gəlmə dost kimi.
Səninlə qarşılıaşmaq alında yazım deyil.
Məncə lazım deyil ağ paltar, qara kostyum.
Gəl... hər nəsənsə, gəl. Bu mənə bəsdir.
Canıma qəsdinmi var balaca qızcığaz?
Qara bir daşda adımı dırnağınla cız yaz.
Vəfasız yaz! Sən də tökmə yağışlatını.
Qoy elə beləcə kirli qalım küçənin ortasında.
Dondururdu. Buna görə çəkmə baxışlarını.
Qoy elə beləcə donum. Bəlkə ölmərəm yananda.
İndi danış! Bəlkə bir də olmadım yanında.
İndi danış! Bəlkə heç qalmadım yadında.
Bu son görüşdə üzümə qarşı təbəssüm haqqımdı.
İndi danış! Bəlkə qonağım olmadın yatanda.

İş bilən çıxanlar harda təsəllilər orda.
Niyəsə iş bilənlər yoxa çıxır bir tərsdə, darda.
Yağışda qarda sayuqlarla boğuşmaqdansa,
Sən gözünü qaçırdırdın hər dəfə, əgər utansan.
Mənimlə qalsan, ölüm yoxdu bu işin sonunda.
"Boş düşüncələr"dən əvvəl tənhalıqdı sevgim.
Uçanı, gəzəni, üzəni, qaçanı gəlsin, yoxdu ondan.
Qəribə dualizm və bir bədbin, bir nikbin.
Torpaq idim. Suya töküldüm, dənizlərdə tənha oldum.
Palma bitdi tam üstümdə. İllər öncə o da yoruldu.
Tənhalıqdan. Əsrlərdir "Cümə" də yoxdu, "Robinzon" da.
Nəyə gərəkdi türmə?! Mən onsuz da "Aqua-Zon"da.
Tələsirəm ki, gecikmiyim? Gecikdim ki, tələsirəm?
Mən əsirəm... həbsxana... dünya qərdiyandı.
Gecəmi iliyə qatdı şaxta. Çöldə qışda çox əsirəm.
Qar yağır. Qar yağııır... Sevinmişdim, qar dayandı.

Əlimdə xəbərçi var yaranmamış cümlələrdən.
Bu sözlər etirafdı bəlkə fərqli zümrələrdən.
Yalanla sıvanmış divarda kölgə sərin olmaz.
Qızıl balıq toru sevir və tor dənizdə dərin olmaz.
Ruhani suallarım gəmirdikcə sinirlərimi,
Küləklə sovrulanda görübdülər rəsimlərimi.
Əzmin iradənlə sonda daş da qum olar, inan!
Həyatım ibarətdir bir söz və bir nidadan!